อาหารที่คนญี่ปุ่นทานกันในช่วงปีใหม่เป็นแบบไหนกันนะ?

ช่วงปีใหม่คือช่วงเวลาแห่งการเฉลิมฉลอง แน่นอนว่าแต่ละประเทศและวัฒนธรรมก็มีประเพณีหรือขนบธรรมเนียมในการฉลองที่แตกต่างกันไป ญี่ปุ่นก็เช่นเดียวกัน หนึ่งในวิธีที่คนญี่ปุ่นใช้เพื่อเฉลิมฉลองในเทศกาลปีใหม่ก็คือ อาหาร ตามประเพณีดั้งเดิมแล้ว จะมีอาหารที่จะทานในช่วงของการเฉลิมฉลอง และคุณจะพบได้ว่าอาหารหลายๆ จานหรือวัตถุดิบที่ใช้ทำนั้นเป็นสัญลักษณ์ที่สื่อถึงบางสิ่งบางอย่าง แม้ว่าจะเมนูและวัตถุดิบอาจจะแตกต่างกันไปตามแต่ละภูมิภาคในญี่ปุ่น แต่โดยทั่วไปแล้วมีอาหารจานหลักๆ ที่คนญี่ปุ่นจะทานเพื่อเฉลิมฉลองในเทศกาลปีใหม่ดังต่อไปนี้ค่ะ

โทชิโคชิโซบะ (年越しそば)

ตามประเพณีดั้งเดิมแล้ว คนญี่ปุ่นจะทานโทชิโคชิโซบะ (แปลตามตัวคือ โซบะข้ามปี) ในคืนก่อนปีใหม่ อาหารจานนี้ประกอบไปด้วย เส้นบักวีตในน้ำซุปพร้อมด้วยท็อปปิ้งต่างๆ ซึ่งบางครั้งก็อาจมีการตกแต่งแบบเรียบง่ายด้วยต้นหอมญี่ปุ่น หรือท็อปด้วย เทมปุระ โนริ ไข่ หรือผักโขม ส่วนความหมายที่อาหารจานนี้ต้องการสื่อนั้นก็อาจแตกต่างกันไปตามแต่ผู้คนจะบอกเล่า แต่หลักๆ แล้ว เส้นจะหมายถึงอายุที่ยืนยาว  ดังนั้นแล้วการกินอาหารประเภทเส้นก็หมายถึง ขอให้มีชีวิตที่ยืนยาว

โอโซนิ (お雑煮)

โอโซนิ หรือโซนิ คืออาหารประเภทซุปที่ตามธรรมเนียมจะทานกันในวันขึ้นปีใหม่ แม้ว่าส่วนประกอบของซุปอาจแตกต่างกันไป แต่โดยทั่วไปแล้วก็จะประกอบไปด้วย ไก่และผักนานาชนิด หรือบางครั้งก็อาจมีเต้าหู้ด้วย นอกจากนี้มักจะทานพร้อมกับโมจิด้วยเสมอ ผักอาจมีตั้งแต่ แครอต เห็ดชิตาเกะ หัวไชเท้า และอื่นๆ ส่วนโมจินั้นก็หมายถึง การมีชีวิตที่ยืนยาว เช่นเดียวกับเส้นบักวีตในโทชิโคชิโซบะ เนื่องจากมีรูปทรงที่ยืดยาวออก

โอเซจิ (御節)

โอเซจิเป็นสำรับดั้งเดิมประจำเทศกาลปีใหม่ซึ่งส่วนประกอบแต่ละอย่างของโอเซจินั้นล้วนมีความหมาย โอเซจิมีส่วนประกอบที่เยอะ และแตกต่างกันไปตามแต่ผู้ปรุง โดยทั่วไปแล้วจะจัดเสิร์ฟในกล่องเบนโตะแบบดั้งเดิมสีดำหรือแดง และจะถูกแบ่งออกเป็นส่วนๆ ตามอาหารที่มีในกล่อง ซึ่งส่วนประกอบในโอเซจิก็มีความหมายต่างกันไป เช่น

ถั่วดำ: ส่วนใหญ่ปรุงให้มีรสหวาน ว่ากันว่าหมายถึง ความขยันขันแข็ง

ดาเตะมากิ: ไข่หวานม้วนประเภทหนึ่งผสมปลาป่น ด้วยลักษณะม้วนๆ คล้ายกับกระดาษจดในสมัยโบราณ จึงหมายถึง ความรู้และการศึกษา

โคบุมากิ/คมบุมากิ: คือสาหร่ายม้วน ในญี่ปุ่นมีอาหารที่ทำจากสาหร่ายหลายเมนู แต่สาหร่ายที่นำมาใช้ในโอเซจิคือ สาหร่ายคมบุ หมายถึง ความสุข ความยินดี

คาซุโนะโกะ: คาซุโนะโกะในโอเซจิคือไข่ปลาเฮร์ริ่ง (ปลานิชิน) ซึ่งมักจะมีรสเค็มและกรอบ มีความหมายถึง ความอุดมสมบูรณ์ ความเจริญรุ่งเรือง

เอบิ: ในโอเซจิมีเอบิหรือกุ้งหลากหลายรูปแบบ บางครั้งก็มาแบบทั้งตัวทั้งเปลือก บางครั้งก็มาแบบเทมปุระ และบางครั้งก็มาแบบปลอกเปลือกแล้ว กุ้งมีความมายถึง การมีอายุยืนยาว (เนื่องด้วยรูปร่างและหนวดของกุ้งที่เรียวยาว)

โกโบ: คือรากไม้ชนิดหนึ่งและถูกนำมาใช้ปรุงอาหารที่หลากหลาย หนึ่งในเมนูยอดนิยมที่ทำจากโกโบก็คือ โกโบผัด หรือ คิงปิระโกโบ โดยมักนำไปผัดกับแครอต โกโบมีความหมายถึง ความแข็งแรงและความมั่นคง

ในโอเซจิยังมีอาหารประเภทอื่นๆ อีกมากมาย แม้จะมีรายละเอียดแตกต่างกันไปตามแต่ละภูมิภาค แต่ก็ล้วนมีความหมายที่เป็นสิริมงคล ซึ่งเมื่อทานเข้าไปแล้วก็อดรู้สึกเข้าข้างตัวเองไม่ได้นะคะว่าจะมีเรื่องดีๆ เกิดขึ้นในชีวิตเราตามความหมายของอาหารแต่ละชนิดที่เราทานเช่นกัน ^ ^

แปลและเรียบเรียงโดย แอดมิน