ဂ်ပန္ေရာက္ရင္ ေရွာင္သင့္တဲ့ အရာ (၈)ခု

က်ြန္မတို႔အားလံုးသိျကတဲ႔အတိုင္း ဂ်ပန္နိုင္ငံဟာ စည္းကမ္းအရွိဆံုးနိုင္ငံေတြထဲကတစ္နိုင္ငံအျဖစ္ ေက်ာ္ျကားပါတယ္။ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြက ကိုယ့္ေျကာင့္သူတပါးမထိခိုက္ေစျခင္း နွင့္ လူအဖြဲ႔အစည္းရဲ႔စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြကိုလိုက္နာျခင္းဟာဘဝမွာအေရးျကီးဆံုးအျဖစ္ခံယူထားျကတယ္။   ဂ်ပန္ေတြရဲ႔ လူတန္းနဲ႔ တန္းစီတဲ႔အခ်ိန္ ျကားမျဖတ္တာ ေဘာလံုးပြဲျကည့္ျပီးရင္ အမိႈက္ေတြ ျပန္ေကာက္ခဲ႔ေပးတာနဲ့ တျခားေသာ စည္းကမ္းလိုက္နာပံုေတြကို က်ြန္မတို့ေတြ ျမင္ေတြ႔သတိထားဖူးျကနိုင္ပါတယ္။ျပီးေတာ႔က်ြန္မတို့ေတြ အေရးမျကီးဘူးလို႔ထင္တဲ႔ ေသးေသးေလးေတြကအစ ဂ်ပန္ေတြကဂရုတစုိက္ရွိတာေတြ႔ရတယ္။ဒါေပမယ့္ လြန္ခဲ႔သည့္ ၁ - ၂ နွစ္ကာလကေတာ့ ဂ်ပန္မွာ ေျပာင္းလဲမႈေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိလာတာေတြ႔ရတယ္။ ဂ်ပန္အစိုးရက သူ႔နိုင္ငံကိုလာလည္တဲ့tourists ေတြကို short period အတြက္ visa ကင္းလြတ္ခြင့္ေပးလိုက္တာေျကာင့္ ကမာလွည့္ခရီးသည္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဝင္ေရာက္လာျကတယ္။ အက်ိဳးဆက္အေနနဲ႔ စီးပြားေရးပိုေကာင္းလာေပမယ့္ ဂ်ပန္ျပည္သူေတြကေတာ့ ဒါကိုသိပ္မနွစ္သက္ျကဘူး။ နိုင္ငံတိုင္းမွာ သူ့စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြရွိျကတာေျကာင္႔ “ေရာမေရာက္ရင္ ေရာမလိုက်င္႔” ဆိုတဲ႔စကားပံုအတိုင္း က်ြန္မတို့ဟာ ဂ်ပန္ေရာက္ရင္ ဂ်ပန္ရဲ႔ စည္းကမ္းကို လိုက္နာဖို့ အလြန္အေရးျကီးပါတယ္။ အဲဒါေျကာင့္ ဂ်ပန္ေရာက္ရင္ လိုက္နာသင့္တဲ့ အျပဳအမူေလး ၈ခုကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။၁။ လမ္းေလ်ွာက္ရင္းနဲ့ အစာမစားသင့္ပါ။   ဒါဟာဂ်ပန္ရဲ့ အေျခခံအက်ဆံုးစည္းကမ္းျဖစ္တယ္။ လမ္းေလ်ွာက္ရင္းနဲ့ အစားစာတာဟာ မယဥ္ေက်းတဲ႔ အျပဳအမူလို့ ဂ်ပန္မွာယူဆျကတယ္။ အဲဒါေျကာင့္ သင့္အေနနဲ႔ စားစရာတစ္ခုခုဝယ္ျပီးစားမယ္ဆိုရင္ အဲ့ဒီဆိုင္ရဲ့အေရွ႔မွာ ဒါမွမဟုတ္ စားစရာေနရာတစ္ခုုခုရွာျပီး စားျပီးမွ ကိုယ္သြားခ်င္တဲ့ေနရာကို ဆက္သြားသင့္တယ္။    ၂။ လူသြားစျကၤံေပၚတြင္ မထိုင္သင့္ပါ။ ပထမစည္းကမ္းမွာတုန္းက လမ္းေလ်ွာက္ရင္းနဲဲ႔ အစာမစားရဘူးဆိုလို့ ထိုင္ျပီးစားတာလို့ သင္ေစာဒက တက္ျပီးေမးခ်င္လိမ့္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္ တခိ်ဳ့လူေတြက shopping ထြက္ျပီး ေမာလို့ လူသြားလမ္းေပၚခဏတျဖဳတ္ထိုင္ျကတယ္။ ဒါဟာလမ္းေျကာင္းပိတ္ဆို့ေစတာေျကာင့္ ဂ်ပန္ေတြက မျကိုက္ျကဘူး။၃။ လမ္းေလ်ွာက္ရင္းနဲ႔ေဆးလိပ္မေသာက္သင့္ပါ။ သင္ဟာလမ္းသြားရင္းနဲ႔ ေဆးလိပ္ေသာက္ခ်င္လာရင္လမ္းေပၚက ေဆးလိပ္မေသာက္္ရ ပံုေလးကို သတိျပဳျပီး သင့္အေနနဲ့ ျကည့္သင့္တယ္။ ဘာျဖစ္လို့လည္းဆိုေတာ့ အဲဒီပံုေလးမွွာပါတဲ႔ green corner ေလးဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္လု့ိရတဲ့ေနရာကို ညႊန္ျပထားတာျဖစ္တယ္။ တခ်ိဳ့လမ္းေတြမွာေတာ့ ဒီ rule ကိုမထားျကဘူး။ ဒါေျကာင့္အဲဒီsignေလးေတြကိုသတိထားျပီးျကည့္သင့္တယ္။ တခ်ိဳ့ လူမ်ားတဲ့ေနရာေတြမွာဆို smoking area ေလးေတြထားေပးထားတယ္။ ေလဆိပ္နဲ႔ shopping mall ေတြမွာေတာ့ ေဆးလိပ္ေသာက္ဖို့ေနရာလုပ္ေပးထားေလ့ရွိတဲ့အတြက္သူတို့သတ္မွတ္ေပးတဲ့ေနရာမွာပဲေသာက္သင့္ပါတယ္။ ၄။ လမ္းျဖတ္ကူးတဲ့အခါ မ်ဥ္းျကားမွကူးပါ။ ဂ်ပန္ရဲ့ ဘယ္ေလာက္က်ဥ္းတဲ့ လမ္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ မ်ဥ္းျကားေလးေတြ ထားတာေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္  car accident ျဖစ္နိုင္တဲ့အတြက္ green light ျဖစ္မွ လမ္းကူးသင့္တယ္။ ၅။ စက္ဘီးစီးဖို႔အတြက္ေပးထားတဲ့လမ္းေျကာင္းမွာလမ္းမေလ်ွာက္သင့္ပါ။ ဂ်ပန္ေတြဟာ စက္ဘီးအစီးမ်ားျကတဲ့အတြက္ လူသြားစျကၤံနဲ့ လူကူးမ်ဥ္းျကားမွာပါ စက္ဘီးစီးသူေတြအတြက္ ေနရာေပးထားျကတယ္။ဒါေျကာင့္ သင့္အေနနဲ့ လမ္းေလ်ွာက္တဲ့အခါ စက္ဘီးလမ္းေျကာင္းေပၚေလ်ွာက္မိေနလားဆိုတာ သတိထားသင့္တယ္။ အဲဒီလိုမွမဟုတ္ရင္ သင့္အေနာက္ကေနစက္ဘီးဘဲလ္တီးသံေတြျကားရနိုင္တယ္။၆။ လမ္းေလ်ွာက္ရင္းနဲ့ဖုန္းမသံုးရ။ဒီစည္းကမ္းဟာ Accident ေတြအျဖစ္မ်ားလာတာေျကာင့္ မျကာေသးခင္ကာလကပဲခ်မွတ္လိုက္တာပါ။ ယေန့ေခတ္မွာ လူေတြဟာ ဖုန္းသံုးစြဲမႈကို အလြန္အမင္းစြဲလမ္းလာျကတဲ့အတြက္ Accident ေတြကို ျကိုတင္ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ့ ဂ်ပန္တြင္သာမကပဲ တျခားနိုင္ငံေတြလည္း ဒီ rule ကိုခ်မွတ္က်င့္သံုးသင့္ပါတယ္။ က်ြန္္မတို့လို ဂ်ပန္ကိုလာတဲ့ tourists ေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ ကိုယ္သြားခ်င္တဲ့ေနရာ၊ လိုခ်င္တဲ့သတင္းအခ်က္အလက္ေတြရွာဖို့ smart phoneေတြသံုးဖို့လိုအပ္ပါတယ္။အဲဒီအခါမွာ ရပ္လို့ရမည့္ေနရာတစ္ေနရာ အရင္ဆံုးရွာျပီးမွ ဖုန္းအသံုးျပဳသင့္တယ္။ျပီးမွကိုယ္သြားမည့္ေနရာကို ဆက္သြားသင့္ပါတယ္။၇။ လမ္းေပၚမွာဓါတ္ပံုမရိုက္သင့္။နိုင္ငံျခားသားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက Shibuya လမ္းဆံုေရာက္ရင္ လူကူးမ်ဥ္းျကားမွာဓာတ္ပံုရိုက္ေလ႔ရွိတာကို က်ြန္မနဲ႔ က်ြန္မရဲ႔ ဂ်ပန္သူငယ္ခ်င္း အဲဒီမွာ လမ္းေလ်ွာက္တုန္းက ေတြ႔လိုက္ရတယ္။ အဲဒီေန့ကေပါ့ မီးပြိဳင့္ကေနမီးစိမ္းေတာ႔ လမ္းကူးမည့္လူေတြ အကုန္လံုး စျပီးေလ်ွာက္ေတာ့ က်ြန္မတို့သူငယ္ခ်င္း ၂ေယာက္လည္း လမ္းျဖတ္ကူးျကတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ “We’d better stop and take a photo here. It’s very crowded so it must turn out good” ဆိုျပီး ေျပာေနတဲ့ အသံျကားလိုက္ရတယ္။ က်ြန္မသူငယ္ခ်င္းက “ဒီလူေတြေတာ္ေတာ္ရိုင္းတာပဲ။ ကိုယ္တစ္ခုခုမလုပ္ခင္အရင္စဥ္းစားသင့္တယ္။ ကိုယ့္ေျကာင့္ တျခားလမ္းျဖတ္ကူးတဲ့လူေတြကို အေနွာင့္အယွက္မေပးသင့္ဘူး”ဆိုျပီးေျပာပါေလေရာ။ သူေျပာတာလည္းဟုတ္ပါတယ္။ျပီးေတာ့ ဒါဟာအနရာယ္လည္းအရမ္းမ်ားပါတယ္။ တကယ္လို႔ ဓါတ္ပံုရိုက္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ မီးပိြဳင့္စိမ္းဖို့ေစာင့္ေနစဥ္ရိုက္တာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါတယ္။၈။ အမႈိက္ကိုစနစ္တက်စြန့္ပစ္ပါ။ဂ်ပန္တြင္ လမ္းမျကီးေတြမွာ အမႈိက္ပံုးအမ်ားျကီးမထားတာ သင္သတိထားမိမွာပါ။ အဲဒါကဘာျဖစ္လို့လဲဆိုုရင္ ပတ္ဝန္းက်င္သန့့္သန့္ရွင္းရွင္းလွလွပပျဖစ္ေစခ်င္တာရယ္ ရာဇဝတ္မႈ ျဖစ္ပြားႏႈန္းက်စင္းေစရန္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ လမ္းေပၚမွာ အမႈိက္ပံုးေတြအမ်ားျကီးမရွိေသာ္လည္း ဂ်ပန္ရဲ႔လမ္းေတြ သန္႔ရွင္းသပ္ရပ္ေနေအာင္ထိန္းသိမ္းနိုင္တာေတြ႔နိုင္ပါတယ္။ အမိႈက္ကိုေနရာတကာမွာပစ္ခ်လို႔မရပါဘူး။ တကယ္လို႔ သင္ရဲ့ေခြးေလးဟာလမ္းသြားရင္းနဲ့ မစင္စြန့္ရင္ အိ္တ္ထဲထည့္လာျပီး သင့္ရဲ့အိမ္ကအမႈိက္ပံုးထဲမွာပစ္ရပါမယ္။ေနာက္တစ္ခုက အမႈိက္ပစ္တဲ႔အခါ အမိႈက္အမ်ိဳးအစားအလိုက္ခြဲျခားထားေသာအေရာင္မတူသည့္အမႈိက္ပံုးေတြထဲကို ေသေသခ်ာခ်ာပစ္ဖို့လိုအပ္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို့လဲဆိုရင္ ဂ်ပန္မွာအမႈိက္ေတြကို burnable, non-burnable, and recyclable စသည္ျဖင့္ခြဲျခားပစ္တဲ့ စနစ္က်င့္သံုးလိုက္နာျကသလို စည္ပင္အမိႈက္ကားကလည္း အမိႈက္ အမ်ုိဳးအစားအလိုက္ေန႔တိုင္းလာသိမ္းတယ္။ေျပာျကည့္ပါဦး အေပၚမွာေျပာထားတဲ့ rule ေတြထဲက ဘယ္နွခ်က္ေလာက္ သင္ ignore လုပ္ခဲ့မိျပီလဲဆိုတာ။ (ဟားဟား)က်ြန္မလဲ ဒီ rule ေတြကို မသိခင္တုန္းကေတာ့ လုပ္ေလ့ရိွခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္အခုက်ြန္မတို႔ေတြ ဒီ rule ေတြကိုသိသြားျပီဆုိေတာ့ ေလးစားလိုက္နာျကစို႔။ ဒါမွ က်ြန္မတို႔ဂ်ပန္မွာ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္နဲ႔လည္ပတ္နိုင္ျပီး ဂ်ပန္ေတြလည္းေပ်ာ္ရႊင္ျကရတာေပါ႔။ ကိုယ္ေျကာင့္သူတို႔လည္းစိတ္အေနွာင္႔အယွက္မျဖစ္ရေတာ႔ဘူးေပါ႔။ Win-Win situation ေပါ့။